Иә, Головкиннің кандидатурасы олимпиадалық спорт түрлері федерациясының президенті қызметіне ұсынылыпты. Алдымен бұл комитеттің қандай қызмет
атқаратынына тоқталайық.
Миллиардер Құлыбаев бұл қызметке неге қызықты?
Тимур Құлыбаев бұл қызметті тоғыз жыл атқарды. Оны алдында да комитетті елге белгілі адамдар басқарып кеткен. Ұлттық олимпиада комитеті 1990 жылдың ақпанында құрылған. Оны Халықаралық олимпиада комитеті 1993 жылдың қыркүйегінде мойындады. Көбінесе қазақстандық спорттың жетістіктері жыл сайын төмендеп бара жатқанына, жас бапкерлердің жоқтығына, ал халықаралық жарыстарда ел үшін легионерлер өнер көрсететінін айтып, комитетті жиі сынап жатады.
Біз спортшыларды даярлауға Қазақстанның Ұлттық олимпиада комитеті емес, спортты дамыту дирекциясы жауапты екенін білдік. Дене шынықтыру мен спортты қаржыландыру жүйесін реформалау 2017 жылы жүргізілген, бірақ келесі жылында Азия ойындарында біздің спортшылар бұрынғыдан да нашар өнер көрсеткен.
2017 жылға дейін штаттық ұлттық командалар дирекциясына ақша бөлінді, ол өз кезегінде ұлттық құрамаларды күтіп ұстауды, жарыстар өткізуді, жарыстарға қатысуды және жиындар өткізу үшін қаржыландырды. Қаржыландыру мөлшері, қаражат бөлудің жеделдігі тек DSNA-ға тікелей байланысты болды. Бұл бас және мемлекеттік жаттықтырушылар арқылы жүзеге асырылды.
Реформадан кейін барлық қаржылық құрамдас бөлік ҚР ҰОК арқылы өте бастады. Содан кейін спортшылар мен жаттықтырушылар спортқа қанша қаражат аударылып жатқанын аңғарған да жоқ еді:
• 2018 жыл – 12,3 млрд теңге;
• 2019 жыл – 13,1 млрд теңге,
• 2020 жыл – 10,9 млрд теңге;
• 2021 жыл – 15,5 млрд теңге.
2018 жылы спортшыларды даярлау және олардың ірі халықаралық жарыстардағы нәтижелері үшін мемлекет 2015 жылдан бастап миллиардер Тимур Құлыбаев басқарған ҰОК-қа барлық жауапкершілікті артты.
2022 жылы Қаңтар оқиғасынан кейін комитет спорттық ақшаны басқару құқығын алып тастады және тек өкілдік функцияны қалдырды. Ұйым қазір ХОК пен спортшылар арасында делдал. Ол олимпиадалық қозғалысты дамыту және қорғаумен айналысудың негізгі міндетін шешуі керек.
Ал штаттық ұлттық командаларды ұстау, халықаралық дәрежедегі және спорттық резервтегі спортшыларды даярлау, сондай-ақ Олимпиада және Азия ойындарына, әлем және Азия Кубоктарына дайындық бойынша барлық ұйымдастырушылық мәселелерді спортты дамыту дирекциясы тапсырды.
Мәжілістің жалпы отырысында депутат Ермұрат Бәпи Тимур Құлыбаев басқаратын Ұлттық олимпиада комитетінің жұмысын қатаң сынады. Ал комитеттің өз жауабын саяси сипаттан тыс арнаға аударуға тырысып жатқанына назар аудармауға болмайды.
– Олимпиадалық хартия ҰОК-ның автономиясын сақтау және барлық қысымға, соның ішінде саяси қысымға қарсы тұру міндеттемесін белгілейді, – дейді ҰОК өкілдері.
Спортқа экономикалық тәжірибе қажет пе?
Геннадий Головкиннің ҰОК президенті лауазымына кандидатурасының өзі титулды спортшының мұндай ұйымдарда экономикалық және экономикалық қызметті басқаруда мүлде тәжірибесі жоқтығын ескерсек, біршама даулы көрінеді. Мысалы, басқа атақты шаңғышы спортшы Владимир Смирновқа ҚР Шаңғы спорты федерациясын басқаруды ұсынған кезде оның мұндай тәжірибесі болған жоқ. Оның үстіне Смирнов Швецияда, ал Геннадий Головкин АҚШ-та тұрақты тұрады.
Қарағандының криминалдық ауданы Майқұдықтан шыққан боксшы Геннадий Головкиннің есімі 2006 жылдан бері кәсіби бокста танымал.
Қазақстандық боксшының кәсіби лигадағы мансабы мақтаулы. Головкин өзінің жекпе-жектерінің көпшілігін мерзімінен бұрын аяқтаған. Қуатты және техникалық панчер және нокауттаушы ретінде танымал. Ол 2008 жылдың 22 қарашасынан 2017 жылдың 18 наурызына дейін 9 жыл қатарынан 23 рет нокаутпен жеңіске жетті. Гиннестің рекордтар кітабына орта салмақ тарихындағы нокауттардың ең жоғары пайызы үшін енді. 2020 жылғы жағдай бойынша 21 рет қорғап, орта салмақтағы чемпиондық титулды қорғаудың жалпы саны бойынша рекордты жаңартты.
Бүгінде Геннадий Головкин барлық белбеуінен айырылған. Әлем чемпионы емес. Алайда әлемнің түкпір-түкпірінде бокспен айналысам деген жастарға үлгі бола білген адам. Сөз соңында айтарымыз – бұл комитет ақшаға бай, Құлыбаевтың бұл жерде ұзақ істегенін осыған байланыстыруға болады. Ал Головкиннің ондай ойы жоқ болар.
