Сол кездері су тасқыны болғанда да күні-түні ұйықтамай ауыртпалықты бұқарамен иықтаса отырып жеңгені есімізде. Көп әкімдер жас баһадүрлермен шендесе алмай тақтарынан түскенде Бекең кешегі күнге дейін аттың үстінде жүрді. Президент те оны талай отты нүктелерге «лақтырды». Барлық жерден сүрінбей өтті тұлпарымыз. Бүгін біз Қордай ауданының бір топ ақсақалдарының ыстық лебіздерін жеткізіп отырмыз.
Біздің елімізде адал еңбегімен жоғары кәсіби биіктерге жеткен және бүкіл қоғамда құрметке ие болған халықтың игілігі үшін жанқиярлықпен жұмыс істейтін азаматтар бар. Олар жас ұрпақ пен еліміздің барлық азаматтары үшін іске адал қызмет етудің, ерекше еңбекқорлық пен патриотизмнің жарқын үлгісі болып табылады. Осындай тұлғалардың бірі Бердібек Мәшбекұлы Сапарбаев осы жылдың ақпанында 70 жасқа толады. Еңбек адамды дәріптейді. Әрбір азамат өзінің қажырлы еңбегінің арқасында ғана құрметті болып, үлкен биіктерге жетеді. Бекең осы үдеден шыққан үлкен тұлға екендігінде сөз жоқ.
Бердібек Сапарбаев мемлекеттік қызметте 40 жылдан астам жұмыс істеді. Ол Қызылорда, Оңтүстік Қазақстан (қазіргі Түркістан), Шығыс Қазақстан, Ақтөбе және Жамбыл облыстарының әкімі болды. Осы жылдар ішінде ол басқарудың құпияларын игерді, түрлі қиындықтарды жеңу тәжірибесін жинақтады және халық оны «дағдарыс менеджері» деп атайды. Ол ең қиын жерлерге жіберіліп жүрді және кез келген мәселенің шешімін әрдайым сәтті таба білді. Бердібек Мәшбекұлының мінезі салауатты прагматизмді, іске ұтымды көзқарасты, басқарудың мақсаттары мен міндеттерін тамаша түсінуді және туындайтын проблемаларды шешуге заманауи көзқарасты тамаша үйлестіреді. Ол керемет әдептілік, мейірімділік, салмақты шешімдер, диалогқа ашықтық және таңғажайып оптимизмді көрсетті. Жастарға сөйлеген сөзінде «біреудің мүлкіне қол сұқпа» деген сүннетті қатаң ұстануға, сондай-ақ халықтар арасындағы татулық пен келісімді бағалауға шақырды.
Бекеңнің Қордай оқиғасындағы парасаттылығы
Жамбыл облысының әкімі лауазымындағы бұрынғы жұмыс орны тыныш болды деп атауға келмейді. 2021 жылдың тамыз айының соңында Байзақ ауданында оқдәрі қоймасында өрт және ауқымды жарылыстар 2019 жылы Арыс қаласындағы оқиғаға ұқсас болды. Ал 2020 жылдың ақпанында Қордайда жаппай тәртіпсіздіктерді қалпына келтіру үшін Президент Б.Сапарбаевқа зардаптарды жою мәселелері жөніндегі үкіметтік комиссиясын басқаруды тапсырды, ал 10 ақпанда оны Жамбыл облысының әкімі етіп тағайындады. Ақпан айындағы оқиғалар Бердібек Мәшбекұлының көшбасшылық және ең құнды адами қасиеттерін ашқан нағыз экспресс-тест болып шықты.
Бердібек Сапарбаев Қордай ауданында
Оның физикалық ұтқырлығы таң қалдырады. Ол облыс орталығынан Қордай ауданының ауылдарына отыздан астам сапарлар жасады, бақылауды өз қолына алу және адамдарды зорлық-зомбылықтан немесе асығыс әрекеттерден қорғау үшін оқиғалардың ортасында болуға тырысты. Бұл стратегия облыс әкіміне қажет болды, өйткені ол билікті білдіретін адам болғандықтан, ол жалпы әл-ауқат үшін тәртіп орнатуға мәжбүр болды.
Ұлдары мен туыстары жаппай тәртіпсіздікке қатысушылар ретінде қамауға алынған кейбір ауыл тұрғындарының наразылықтары басылмаған қиын кезең болды. Қамауға алынған азаматтардың ашулы туыстары митингілер жасап, наразылықтарын білдірді. Бердібек Мәшбекұлы жағдайдың ерекшелігіне, мәселенің мәніне тез еніп, парасаттылық пен әдептілікті сақтай отырып, әр отбасына көмектесуге тырысты. Сол үшін жергілікті тұрғындар арасында құрмет пен беделге ие болды. Басқа да шетін мәселелер туындағанда, онымен шеберлікпен айналысты. Сапарбаевтың салмақты шешімдері, болып жатқан оқиғаларға жедел реакциясы, дана және көреген саясаты арқасында қиын жағдай тез жөнге келтірілді.
Бердібек Сапарбаев бастаған үкіметтік комиссия Қаракемер, Масаншы, Аухатты, Сортөбе, Бұлар батыр ауылдарының ақсақалдарымен кездесу өткізуінен бастады. Кездесудің нәтижесінде ақсақалдар кеңесін құру туралы шешім қабылданды.
Ақсақалдар кеңесі – біздің демократияның бастауы. Кеңес мүшелері жастармен тәрбие жұмысын жүргізуге және Қордай ауданында тұратын барлық ұлттар арасында патриотизмді, этносаралық қатынастар мәдениетін, толеранттылықты және бірлік рухын нығайтуға тәрбиелеуге бағытталған бірлескен іс-шараларды ұйымдастыруға міндеттеме алды. Ақсақалдар кеңесі облыс басшысымен бірге ауыл тұрғындарының тіршілігін қамтамасыз ету мәселелерін қарастырды. Ақсақалдар ауылдық Кеңестердің төрағаларымен бірлесіп халықпен жиналыстар өткізіп, жеке аулаларда тәртіп орнатуды ұйымдастыруға, жеке қосалқы шаруашылықтарды дамыту мәселелерін шешуге, көпбалалы отбасылардың тыныс-тіршілігін қамтамасыз етуге қолдан келгенше көмек көрсетті.
Сапарбаев Бердібек Мәшбекұлы құрған Ақсақалдар кеңесінің әлі де атқарар жұмысы көп. Көшелерді күтіп ұстау, оларды жарықтандыру, сумен қамтамасыз ету және газдандыру мәселесі бақылауда болды. Қордай ауданының 22 кентінде тез арада газ тарату желілері салынып, табиғи газ іске қосылды, қордайлықтардың 95 пайызы көгілдір отынды пайдаланады. Үй шаруасындағы әйелдердің қуанышында шек жоқ, біріншіден, тазалық пен тәртіп орнады, күл тазалау деген және көмір мәселелері жойылды, екіншіден, ауа тазарды, оттегі көбейіп, экологиялық атмосфера жақсарды.
Бүгінгі таңда мыңдаған үй иелері осы тарихи миссияны жүзеге асырғандардың барлығына, әрине, ең әуелі Бердібек Мәшбекұлы Сапарбаевқа және оның командасына алғыс білдіреді. Ауданда оның басшылығымен заманауи жабдықталған үш мектеп салынды. Қаракемер, Масаншы, Аухатты, Бұлар батыр, Сортөбе ауылдарында барлық көшелер толығымен асфальтталды. Сонымен қатар аудандық ақсақалдар кеңесі ауыл тұрғындары арасында ауылдарды көгалдандыру бойынша айлықтар өткізді, спорттық жарыстар, мәдени-бұқаралық іс-шараларын ұйымдастырды.
Ол құрған Ақсақалдар кеңесінің игі істері
Мемлекеттік тіл қоғамның шоғырлануына ықпал етеді, барлық этностарды біртұтас біріктіреді, сондықтан мемлекеттік тілді білу әрбір қазақстандықтың патриоттық борышы болып табылады. «Егер облыс тұрғындары үш тілді білсе, олардың алдында үлкен мүмкіндіктер ашылады. Отандастар Қазақстанның мемлекеттік тілін білу қажеттілік екенін түсінуі керек. Үлкен буын өз балаларына үлгі көрсетіп, қазақ тілінде сөйлеп, тағы бірнеше тілді үйренуге ұмтылуы керек», – деді Бердібек Сапарбаев. Оның Сортөбе ауылдық округіне тікелей атсалысуының арқасында облыс әкімі жанындағы Тілдерді дамыту орталығының шешімімен келген қазақ тілі пәнінің мұғалімдері Тұрсынбекова Ақбота Ғабидоллақызы мен Тұрлыгүл Индира Асқарқызына тұрақты баспана берілді. Қазақ тілінде сөйлеуді үйренгісі келетін дүнген этносының өкілдері күн өткен сайын көбейе түсті.
«Жергілікті бастама облысымыздың, жалпы еліміздің дамуы мен өркендеуіне ықпал ететін тағы бір қуатты фактор болуы керек», – деген еді кезінде Бердібек Мәшбекұлы. Ақсақалдардың бастамасымен құдайы ас беру, ауызашар, Умра жасауға көмектесу (Мекке мен Мединаға кіші қажылық), жастарды дін мәдениетінің бастауларымен таныстыру жұмысы дәстүрге айналған.
Облыс әкімі Бердібек Мәшбекұлының жастармен жүргізген жұмысында жастар арасында достық қарым-қатынасты, өзара түсіністікті, бірлікке ұмтылуды қалыптастыру басты басымдық болса, Ақсақалдар кеңесі өз жұмысында да осыны басты мақсат етіп қойып отыр.
Ақсақалдар жастар үшін өмірлік белсенділіктің және кез келген іске шығармашылық көзқарастың үлгісіне айналды. Кеңес жұмыс істеген үш жыл ішінде 5 мыңнан астам көшет отырғызылды. Барлық этностардың мәдениетімен, салт-дәстүрімен таныстыру мақсатында жүзден астам мәдени іс-шаралар ұйымдастырылып, теннис, волейбол, шахматтан жарыстар өткізілді, оған ақсақалдар өздері белсенді қатысты
Күрд және әзірбайжан этносының ақсақалдары Кеңестің қызметіне белсенді түрде қосылғанын атап өту біз үшін өте қуанышты. Бір-біріне қонаққа бару және көкөністер мен жемістерді өсіру тәжірибесімен бөлісу жақсы дәстүрге айналды. Мысалы, Сортөбе ауылынан диқан тобы өткен жылдың күзінде Меркі ауданының Кеңес ауылына барып, 12 гектар жерге сарымсақ отырғызу арқылы өзіндік шеберлік сабағын берді.
Ақсақалдар кеңесінің мүшелері қайырымдылық акцияларына белсенді қатысып, Мақтаарал және Байзақ аудандарына гуманитарлық көмекпен барды. Осы қысқа уақыт ішінде Ақсақалдар кеңесінің этносаралық келісім мен бірлікті қалыптастыру жөніндегі бірегей жұмыс тәжірибесі жиналды, онымен ақсақалдар бауырлас Қырғызстандағы әріптестерімен ықыласпен бөлісті. Бұл бірегей «Ақсақалдар кеңесі» ұйымы бұрынғы облыс әкімі Бердібек Мәшбекұлы туындысы деуге әбден болады.
Бердібек Мәшбекұлы облыс әкімі ретінде этносаралық қарым-қатынасты дамыту мәселелерін өз көзқарасы аясында жалықпай ұстады. Осы мақсатта ол әзірбайжандар, түріктер, күрдтер, шешендер, ингуштар т.б. этнос өкілдері тұратын аймақтарға жиі баратын. Сапар барысында жергілікті халықпен кездесулер өткізіп, халықтың тұрмыстық жағдайын және басқа да өзекті мәселелерімен танысатын.
Қажет болса, тұрмыстық, басқа да әлеуметтік мәселелерді шешуге көмегін көрсететін. Осындай басқосуларда Қазақстан жерінің екінші Отанына айналғаны үшін түрлі ұлт өкілдерінің атынан Қазақстанға, қазақ халқына деген алғыс сөздердің жиі естілетіні қуантады.
Ауылға қамқор болды, өркендеуіне үлес қосты
Өңір басшысы ауылшаруашылық саласына ерекше мән беретін. «Мен үшін ауылшаруашылығын дамыту тақырыбы маңызды, болашақта жеке қосалқы шаруашылықтарды қолдау шаралары сақталатын болады. Бұл өте маңызды, өйткені бұл салаға дүнген этносының көптеген өкілдері қатысады, әдетте бұл көпбалалы отбасылар. Дәстүрлі түрде дүнгендер егіншілікпен және бау-бақшамен айналысады. Оларды қолдау керек», – деді ол.
Б.М.Сапарбаев үшін негізгі басымдық қарапайым азаматтардың мәселелерін шешу болды. Сонымен бірге ол, сол кездегі эпидемиологиялық және әлеуметтік жағдайды ескеретін.
Өңір басшысы әр аудандағы аз қамтылғандардың аты-жөндерін білді деп айтуға болады. Аудан тұрғындарының суару жүйелерін жетілдіру, тұқымдық шикізатты жаңарту, шағын және орта бизнесті және балық шаруашылығын дамыту мәселелерін белсенді түрде шеше білді. Ауыл – қазақтың алтын бесігі, табанын тірер тіреніші, арқасын сүйер сүйеніші. Сол ауылдың қалыптасып өркендеуіне өлшеусіз үлес қосқан, өз ізденістері мен еңбектерін арнаған Бердібек Сапарбаевтың өнегелі де өрелі істерін, атқарған жұмыстарын аудан тұрғындары әрқашанда айта жүреді, мақтаныш етеді.
Б.М.Сапарбаевтың, Су ресурстары комитетінің, Сенат пен Мәжіліс депутаттарының қарқынды және дәйекті жұмысының нәтижесінде Үкімет Қордай және Ақмола аудандарындағы Ргайты және Қалғұтты су қоймаларының жобалау-сметалық құжаттамасын әзірлеуге, сондай-ақ Тасөткел және Қарақоңыз су қоймаларын қайта жаңартуға қаражат бөлу туралы өкімге қол қойды.
Бірнеше ауылдың ауызсу мәселесі шешілді. Қаракемер ауылында Бердібек Сапарбаевтың басшылығымен тереңдігі 250 метр болатын екі ұңғыма бұрғыланды. Шалғайдағы ауылдарға жаңадан су жүйесі тартылды.
Ауыл тазалығы қолға алынып, көшелер күл-қоқыстан, бұзылған құрылыс үйінділерінен тазартылып, ретке келтірілді. Көше жолдары жөнделіп, электр шамдары орнатылды. Сортөбе, Масаншы, Бұлар батыр ауылдарының тұрғындарына қызмет көрсететін мәдениет үйі, балабақша, мектеп, дәрігерлік амбулатория күрделі жөндеуден өткізіліп, ауылдың ажарын келтіруде. Тойхана, мешіт салынды, сауда дүкендері пайдалануға берілді, спорт кешені салынды. Әрине, бұл жұмыстар өздігінен жасалмайды. Бірін салуға бюджеттен қаржы алу жолдарын іздестіру, бірін салуға инвесторларды тарту, біреуіне демеушілік қаржы керек. Ең бастысы облыс әкімі жұмыстарға ұйтқы болып, ұйымдастырып, басы-қасында жүрді.
Белсенді өмір салтын ұстанатын Бердібек Мәшбекұлы облыс басшысы кезінде спортты дамытуға көп көңіл бөлген. Тараз қаласында және облыстың аудандарында барлық санаттағы азаматтардың дене шынықтырумен айналысуына қолжетімді жағдайлар жасалды. Облыс бойынша ауылдық спорт залдарын жөндеу және салу бойынша ауқымды жұмыстар жүргізіліп, дене шынықтыру-сауықтыру кешендері мен бассейндер жұмыс істеді. Республикалық және халықаралық деңгейдегі жарыстарға қатысуға дайын спортшыларды дайындау үшін Қордай өңірінде қазірдің өзінде жақсы базамыз бар. Ал бір ғана Сортөбе ауылында кикбоксингтен бірден үш әлем чемпионының шығуы – бұрынғы облыс әкімінің сіңірген еңбегі.
Бердібек Мәшбекұлы Сапарбаев өз қызметінде Жамбыл облысын жан-жақты дамыту міндеттерін ойдағыдай шешіп, оның өркендеуі мен тұрғындардың әл-ауқатын арттыру үшін жұмыс істеді. Оның басшылығымен біздің өлкеміздің игілігі үшін ірі инфрақұрылымдық жобалар іске асырылды. Бердібек Сапарбаевтың еңбек сіңірген демалысына кетер алдында облыс экономикасының базалық салалары бойынша оң динамика қамтамасыз етілді, өнеркәсіпте, ауылшаруашылығында, құрылыста, көлікте, саудада, байланыста өсім байқалды, сондай-ақ салық түсімдері, халықтың жалақысы өсті.
Жаңа әділ қоғамда адамдар көшбасшының жаңа стилін, проблемаларды шешудің жаңа тәсілдерін, қоғамдық өмірдегі жақсы өзгерістерді күтеді. Ал мұның бәрі Бердібек Мәшбекұлы Сапарбаевтың қолынан әбден келеді, өйткені ол өзінің энергиясы мен тәуелсіздігімен ерекшеленеді, ол дамудың драйвері және қозғалтқышы деп айтуға болады. 2019 жылы Еңбек және халықты әлеуметтік қорғау министрлігін басқарды. 2019-2020 жылдары Премьер-Министрдің орынбасары қызметін атқарды. Оның мемлекет қайраткері ретіндегі тәжірибесі баға жетпес байлық. Бердібек Мәшбекұлының «Сұраныс феномені» туралы жан-жақты мүмкіндіктері медицинадан басқа халық шаруашылығының барлық салаларында қолданылды деген әзіл-қалжың бар. Ол қай салада жұмыс істесе де, жоғары нәтижелер мен жетістіктерге қол жеткізді. Ол қай кезде болмасын сұранысқа ие, ашық және қолжетімді. Бүгінде ол QAZBIOPHARM Ұлттық холдингінің тәуелсіз директорлар кеңесінің басшысы есебінде табысты еңбек етуде, бұл оның «сұраныс феномені» туралы әзілдің орынды екенін көрсетеді.
Елдегі бейбітшілік пен тыныштық – барша халықтың, Бердібек Мәшбекұлы Сапарбаев сынды басшылардың ерен еңбегінің жемісі. Осындай көшбасшылармен біз алдағы жақсы өмірге сеніммен қарай аламыз.
Құрметті Бердібек Мәшбекұлы!
Жерлестердің атынан Сізге адал еңбегіңіз бен өңіріміздің әлеуметтік-экономикалық дамуына, ұлтаралық келісімді нығайтуға, халықтың әл-ауқаты мен өмір сүру сапасын арттыруға қосқан елеулі үлесіңіз үшін шын жүректен алғысымызды білдіреміз.
Бүткіл этностардың атынан Сізге зор денсаулық пен адами бақытын тілейміз
Бүгін Сіз өмірдің ең жемісті кезеңіндесіз – бай тәжірибе өмірдің даналығы мен білімімен үйлесімді түрде үйлеседі, көп нәрсе жасалып, болашақ жаңа жоспарларға толы болған кез.
Сізге жоспарланғанның бәрін жүзеге асыруды тілейміз!
«Растаушы – бай, жоққа шығарушы – кедей» деген шығыс даналығын есте сақтай отырып, тек жақсылыққа сенейік.
Зор құрметпен,
Қордай ауданы ақсақалдар кеңесінің төрағасы және ақсақалдар кеңесінің мүшелері:
Сейлханов Әбдібек – Төраға.
Кеңес мүшелері: Масаншы, Қаракемер, Бұлар батыр, Аухатты ауылдары. Төле Сүгірбаев, Лоу Исхар Юсупович, Динлосан Шисыр, Жұмабек Тоқаев, Двумаров Дыров Харсанович, Сағат Сатаев, Усыров Арсмане, Фунчи Исмар, Двумаров Дыдыр Харсанұлы, Дыдыху Юнус, Хуров Сүлейман; Дыров Юсуф, Жауынгер Исмар, Милоса Лугмар, Динлосан Шисыр, Мусаров Арли Бабарұлы, Паншаров Губар, Щилязов Шисыр, Фулин Яргубе, Ханлоса Суалихар, Мазизов Ибрахиме; Саяқов Шамиль Зауытбайұлы; Аметбаев Айдар Тұрдабекұлы: Малдыбаев Бақытжан Бесақанұлы;
Қарасай ауылы: Абитаев Адамбек Темірбаев, Көшербаев Қайырбек, Нұралиев Болат, Бекботиев Ғалымжан;
Өтеген ауылы: Атанбаев Нұрсұлтан Сатжанұлы.
Қызыл сай ауылы: Ермек Маржанбаев.
Әзірбайжан этносының өкілдері: Әлиев Айваз, Құрбанханов Фариз, Гасанов Мехти;
