ҚР Премьер-министрі Асқар Мамин Шотландияның Глазго қаласында климаттың өзгеруі жөніндегі БҰҰ Негіздемелік конвенциясының Әлем көшбасшылары саммитіне (СОР26) қатысты. Бұл жайлы Үкіметтің баспасөз қызметі хабарлады.
Үкімет басшысы өз сөзінде Қазақстан әлемде алғашқылардың бірі болып Париж келісімін ратификациялағанын атап өтті (2016 жылғы 6 желтоқсанда). Аталған құжатты жүзеге асыру үшін ҚР 2030 жылға қарай парниктік газ шығарындыларын 15%-ға қысқартуға ниетті. Қойылған мақсатқа қол жеткізу үшін Қазақстан ұлттық деңгейде айқындалған үлесін (ҰДАҮ) жаңартты. Сондай-ақ жаңа Экологиялық кодексті қабылдады.
Қазақстан жаңартылатын энергия көздерінен алынатын энергия көлемін 3%-дан 15%-ға дейін 5 есе, экологиялық таза көздерден өндірілетін энергия өндірісін 20%-дан 38%-ға дейін 2 есе арттырады. 2025 жылға қарай 2 млрд-тан астам ағаш отырғызу есебінен көміртекті сіңіру әлеуеті артады. Көмірден өндірілетін энергия үлесі 70%-дан 40%-ға дейін төмендейді деп жоспарлануда, – деді А.Мамин.
Әлемдік ақпараттар бұл Саммитті жоғары деңгейде саралап жатыр. Өйткені табиғат пен адам арасы алшақтап барады. Қоршаған ортаға деген құрмет те өте нашар. Қазақстандық qamshy.kz сайты да шолу жасап шығыпты. «Ұлыбритания премьер-министрі Борис Джонсон Глазго қаласындағы «COP26» деп аталатын БҰҰ-ның климаттық конференциясын ашты және әлемнің «экологиялық ақырзаманға» жақындап келе жатқанын ескертті. БҰҰ Бас хатшысы Антониу Гутерриш «Біз өзіміздің қабірімізді қазып жатырмыз» деп ашық айтты.
АҚШ президенті Джо Байден жаһандық жылынудың алдын алып, әлем көшбасшыларын бұл қиындықты жеңуге шақырды. Байден «экономикаларды парниктік газдарды азайту және қазба отындарына тәуелділік жұмыспен қамту жағдайына кері әсер етеді» деген аргументке қарсы шықты. Көлікті электрлендіру, күн батареялары мен жел турбиналары желілерін салу «кәсіподақтардағы жақсы, ақылы жұмыс орындарын» көбейтетінін айтты.
Орман өрттерінің, құрғақшылықтың және климатқа байланысты басқа да апаттардың көбейгені айтылды. Байден сондай-ақ оның әкімшілігі дүйсенбіде шығарған АҚШ-тың 2050 жылға қарай таза нөлдік шығарындыларға қол жеткізу жөніндегі ұзақ мерзімді стратегиясы туралы айтты. Байден сөз сөйлегеннен кейін Франция президенті Эммануэль Макрон сахнаға шығып, үш құндылықты баса айтты: амбиция, ынтымақтастық және сенімді негіз етіп, климаттың өзгеруін ауыздықтау үшін бірге күш салуға шақырды.
Джонсон жаһандық жылынуды өнеркәсіпке дейінгі деңгейден 1,5°C (2,7°F) дейін ұстап тұру үшін көміртегі шығарындыларын тез арада шектеу туралы келісімге қол жеткізу керек екенін айтты. Қазірдің өзінде әлем 1,1°C жылынған. Алдағы онжылдықта зиянды шығарындыларды қысқартқанның өзінде, болжамдар бойынша 2100 жылға қарай температура 2,7°C-ға көтеріледі. Джонсон Глазгоға жиналған 130-дан астам әлемдік көшбасшылардың орташа жасы 60-тан асқанын, ал климаттың өзгеруінен ең ауыр зардап шеккен ұрпақ әлі тумағанын атап өтті. Джонсон көмірмен жұмыс істейтін электр станциялары мен бензинмен жұмыс істейтін көліктерді тоқтатуға, сонымен қатар бай елдер жасыл экономикаға көшуге және климаттың нашарлауына бейімделуге көмектесу үшін кедей елдерге қолма-қол ақша аударуға шақырды.
Ұлыбритания патшайымы Елизавета II «Тарих көрсеткендей, мемлекеттер ортақ мақсатта біріккенде әрқашан үміт ұшқыны болады» деген қолдауын видео және хат арқылы жолдаған. Ұлыбритания ханзадасы Чарльз әлем көшбасшыларына «біздің аяулы планетамызды құтқару керек» екенін айтып, «әлемнің көзі мен үміті сіздерде» деп әр елдің басшыларына сөз арнады.
Кешқұрым сөйлеген Үндістанның Премьер-министрі Нарендра Моди 2070 жылға дейін Үндістан таза көміртегі шығарындыларына қол жеткізетінін жариялады. Моди Үндістан әлем халқының 17 пайызын, бірақ жаһандық шығарындылардың 5 пайызын ғана құрайтынын атап өтті. Дегенмен дүйсенбіде айтарлықтай қатыспаулар болды. COVID-19 кезінде елінен кетпеген Қытай төрағасы Си Цзиньпин де, Ресей президенті Владимир Путин де Глазгода ешбір кезеңде болмайды. Түркия президенті Режеп Тайып Ердоған да жоспарды өзгерту себебін айтпай, Глазгоға бармауды шешті. Конференция 12 қарашаға дейін жалғасады.
