Иә, сөйтіп мемлекет басшысы Қ.К.Тоқаевтың бүгінгі жолдауында биыл елімізде тағы да кезектен тыс Президент сайлауы өтетіндігі мәлім болды. Президент өкілеттілігі бес жылдан жеті жылға ұзартылмақ. Әрі бір-ақ мерзіммен шектелем дейді.
Қазақстан халқы ондай президент сайлауына қатысты түрлі «ойындардан» әбден шаршаған. Оған «жаңалық» деп қарамайды. Мұндай ойындар халық үшін жиіркенішті.
1998 жылы да 7-қазанда Қазақстан Конституциясына өзгерістер енгізіліп, президенттің өкілеттік мерзімі жеті жылға ұзартылған. Сөйтіп келесі 1999 жылғы 10-қаңтарда өткен сайлауда сол саңлауды пайдаланып Н.Назарбаев жеті жылға сайланған. Бірақ президенттік мерзім артынан қайтадан бас жылға түскен. «Кезектен тыс» сайлау десе болды ойылған жолда шоқалақтаған үш аяқты «мотосеклге» ұқсаймыз. Заңсыздықтардан жүрегіміз зырқ ете түседі. Елімізде отыз жылда – бес рет: 1991, 1999, 2005, 2011, 2015 жылдары президент сайлауы өтсе, соның 1999, 2011, 2015 жылдарда өткендері әлгіндей «кезектен тыс» зу ете түскен.
Бір қызығы Еуропадағы қауіпсіздік пен ынтымақтастық ұйымы мұндай «без өшірет» науқандарды демократиялық стандарттарға үйлеспейді деп пәсін басып тастаған. Яғни оның қызығатын ештеңесі жоқ!
Бұрынғы назарбаевтық көнерген саяси технологтар ұсынса керек, президенттік мерзімді жеті жылға ұзарту туралы ұсынысты зу еткізіпті. Президенттің қалауы солай екен деп Ата заңымызды ойыншық ете беруге бола ма? Жеті жылдық өкілеттілік болғанын ұмытқан жоқпыз, ол қайта бес жылдыққа ауыстырылған. Референдум арқылы Конституцияға өзгерістер мен толықтырулар енгізілгеніне үш ай да толған жоқ. Сонда бұл не қылған ойын, не қылған конституциялық сауда? Бүгінгі таңда Президент беделі, «государственниктердің» абыройы конституциялық қағидаларды өзгерте берумен емес оларды қатаң сақтауымен өседі. Саяси технологтардың миы соған да жетпей ме?
Тоқаевтан кейін өмір тоқтап қалмайды. Одан кейін келетін президент демократиялық талаптар бойынша президенттік мерзімді бес жылдан, екі реттен асырмай қалпына келтіретіне күмән жоқ. Яғни авторитарлық аурудың синдромын көре тұра тоқтатпасақ – болмайды!
Президенттің кезекті сайлауы 2024 жылы, ал Парламент сайлауы 2025 жылы белгіленілген тәртіппен өте берсін. Жұмысы көңілден шықса электорат президентке онсыз да қос қолын көтеріп дауыс береді. Көңілден шықпаса халықтың таңдауына мүмкіндік қалуы керек!
Айналайын, өкімет, конституциялық ойындар ойнай бергенше халықтың нақты жағдайын жақсартатын жұмыс істесеңдерші?!
