Жаңа оқу жылы басталып, ата-аналар балаларына киім-кешек, оқу құралдарын алып, қала мен ауыл арасын жол қылып шауып жүр. Арасында қазақты көзсіз көгендеп қойған тойшылдығы тағы бар. Осы жерде ауыл халқын ұстаздарды қобалжытатын өкініш: жыл сайын мектептерде оқушы санының азаюы. Бұл үрдіс облыс орталығынан 40 км қашық ауылдардан бастап, елдің түкпір-түкпірінде орын алып отыр.
Мемлекетімізде солтүстік орта шығыс аймағында ауылдардың жартысынан көбі мектептердің жабылуынан жойылып кетті. Енді ол оңтүстік облыстарға келді. Біздің жауапты орындағы шенеуніктер облыс орталығындағы мектептердің пайдалануға беріліп жатқаны туралы ақпарат беріп әлек. Ауылдағы осы қасірет туралы жақ ашпайды. Ал Президентіміз 3-сайланар алдында ең бірінші ауылды қолға алатынын айтпап па еді? Ертең терістіктегі жағдай мұнда келуі әбден мүмкін ғой. Осынау келеңсіздікті тез қолға алмасақ, кешігіп жатырмыз. Ол үшін ұлттық идеологиядан бастап, барлық экономикалық тетіктерді іске қосу керек. Ең қауіпті ішкі жау – сыбайлас жемқорлық пен парақорлық. 30 жылғы қалыптасқан компродорлық буржуазиядан үзілді-кесілді бас тарту керек.
Жылдам көбейіп, экономикасы дамып, еңсесін тіктеген ел руханиятсыз саясат жүргізген емес. Жапония және тағы басқа дамыған елдер туралы осы басылымда қызмет істеп жүрген адал азаматтар жазудайын жазып айтып жүр, тыңдар құлақ болса.
Еркек ұлды тәрбиелейді, әйел ұлтты тәрбиелейді. «Бір әкенің тәрбиесін 100 мектеп те бере алмайды» дейді халық даналығы. Жесір әйелдер мен бойдақ еркектердің жылдам көбейіп отырғаны қазақ ұлтының демографиясына үлкен соққы болып отырғанының негізгі себебіне жауапты орындағылар еш уақытта үңілген емес.
Ауылдан мектеп бітіріп кеткен қыздар бірен-саран болмаса, ауылға ешқайсысы қайтып оралмайды. Тең жартысына жуығы мамандығы бойынша бітіріп, қызмет істегені болмаса, көбісі әр жерде жалданып саудада, болмаса шетелде қаңғып жұмыс іздеп, тіршілігін жасап жүр. Олардың басым бөлігі үйленіп, жанұялық жылудың маңызын түсінбей, «Сымбатында сын жоқ, жан сарайында дым жоқ» пенделерге қарап өмір сүреді. Келер ұрпақтың алдында не деп ақталарымызды да білмейміз.
Кеңес кезінде мектепті бітіре салысымен әртүрлі кәсіпті игеріп, тең жартысы үйленіп, үбірлі-шүбірлі болып, ауыл сәнін кіргізіп жатушы еді. Тек білімі мен бейіміне байланысты 30%-ы оқып, ары қарай білімін жетілдіретін. Ер-азаматтар мен әйел аналардың жанұя алдындағы жауапкершілігін заңды түрде қатал міндеттеу, қыздардың үйлену жасын мүмкіндігінше 16 жасқа шегерсе. Ажырасқан жағдайда балалардың әке-шешесін таңдау құқығы 7 жастан есептелсе... Әртүрлі жәрдемақыларды ауылдық жерге 50%-дан артық төлесе...
34 жыл бойы қолға алынбай келе жатқан ұлттық идеологияны тезірек қолға алсақ, қыздарымыз бен келіндеріміз абыройын сақтап, өзінің аналық жауапкершілігін толық сезініп мойынсұнса, елімізде ешқандай қылмыс, асылып өлу, биік үйлерден құлау, бір-бірін сотқа сүйреу болмас еді.
Ауыл да, қала да гүлденіп, еліміз алға басып, ұлтымыздың беделі артар еді.
